مشخصات کتاب فهرست کتاب
«« اولین صفحه    « صفحه قبل       صفحه بعدی »    آخرین صفحه»»

اسم الکتاب: آئين بلاغت: شرح مختصر المعانى    المؤلف: شیرازی، احمد امین    الجزء: ۱    الصفحة: ۱۱۲   

در اصل يا يوسف بوده.

و قد تستعمل صيغته: معنى اصلى نداء طلب اقبال بود. گاهى در اين معنى بكار نميرود بلكه در معانى ديگرى مانند اغراء و اختصاص، استغاثه و ... كه هريك را جداگانه بيان مينمائيم.

اغراء بمعنى بسيار واداركردن بچيزى است. مانند يا مظلوم بكسى كه كنار دست ما ايستاده و براى دادخواهى آمده. چون او پيش ما ايستاده پس اقبال حاصل است. و حرف نداء براى اغراء است يعنى او را وادار مى‌كنيم كه آنچه در دل دارد بزبان بيآورد.

و الاختصاص: معنى لغوى اختصاص حصر چيزى در چيزى است ولى در اصطلاح اهل ادب حكمى را كه بضمير اختصاص داده شد ما باسم ظاهر مختصّ نمائيم.

اختصاص بصورت‌هاى منادى، معرف بال، اضافه و علم ميآيد.

بترتيب مانند انا افعل كذا ايها الرجل. و نحن العرب اسخى من بذل. و نحن معاشر الانبياء لا نورث. و بنا تميما يكشف الضباب.

فقولنا ايها الرجل: در همه اين مثالها حكم ضمير باسم ظاهر اختصاص يافته. در مثال اول حكم به انا داده شده بود ولى بعد به رجل مختصّ شد.

پس رجل در معنى عبارت از «انا» است. و منظور از ايها نيز مخاطب نيست. ايّها در اصل يا ايّها بوده چون فعل اخصّ در تقدير گرفته شد «ياء» از آن حذف گرديده. ايّها مضموم است. مبنى بر ضم است. زيرا نكره مقصوده است. رجل مرفوع است. كه صفت براى اىّ شده. صفت لفظ اىّ.

نام کتاب : آئين بلاغت: شرح مختصر المعانى نویسنده : شیرازی، احمد امین    جلد : 1  صفحه : 112
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست

«« اولین صفحه    « صفحه قبل       صفحه بعدی »    آخرین صفحه»»
مشخصات کتاب فهرست کتاب