اسم الکتاب: هنر جنگ
المؤلف: بسام عسلی
الجزء: ۱
الصفحة: ۸۰
پيمان نامههايى كه ميان فرماندهان سپاه مسلمانان و مردم سرزمينهاى فتح شده به امضا رسيده است گوياى اين است كه روابط ميان دو طرف در جامعه جديد بر پايههاى ثابتى استوار شده است. روح حقطلبى و عدالتخواهى در ساختار جامعه جديد، علت اصلى استقرار قدرت در دست مسلمانان بوده است. روابط مسلمانان ميان خودشان نيز با از ميان برداشتن امتيازات تنظيم گرديد. «هيچ امتياز و برترى براى عرب نسبت به غيرعرب يا براى سفيدپوست به سياهپوست نيست مگر به تقوا». ناگفته نماند كه گروهى تلاش كردند تا تعصبهاى دوران جاهليت را از نو، زنده كنند و جان تازه در آن بدمند. از اينرو، عمر به ابوموسى اشعرى نوشت: به من خبر رسيده است كه قبيله ضُبّه همه چيز را براى قبيله خود مىخواهد. به خدا سوگند من سراغ ندارم كه خداوند به وسيله قبيله ضُبّه خيرى رسانده باشد يا به دست آنان شرّى را برطرف كرده باشد. هرگاه نامه من به تو رسيد به آنان هشدار ده تا پراكنده شوند اگر خود انديشمند نباشند او همچنين نوشت: اگر ميان قبيلهها دشمنى درگرفت- و فرياد برآوردند كه كجايند ياران فلان شخص؟ كه اينها همه زمزمه شيطان است- پس با شمشير برآنان بتاز تا به فرمان خدا بازگردند و درخواستشان تنها براى خدا و اسلام باشد. «1» بدين ترتيب استوانه جامعه جديد بر سه پايه قرار داشت: 1. اتحاد ميان اعراب مسلمان. 2. مساوات ميان مسلمانان از عرب و غيرعرب. 3. عدالت در حكم اسلامى و كسانى كه مشمول حكم اسلامى هستند.
|