زيرا خود حذف تعميم را نمى‌رساند بلكه تعميم از مفعول مقدّر استفاده ميشود. بطوريكه اگر مفعول نيز ذكر شود تعميم استفاده ميشود پس حذف مفعول فقط براى فهماندن اختصار است.

ولى ما ميگوئيم عموم از حذف فهميده ميشود هرچند كه حذف براى عموم نباشد چنانكه قبلا هم نظير آن گذشت.

و اما للرعاية على الفاصله: يكى از نكات حذف مفعول رعايت فاصله است در آيات قرآن مانند «وَ الضُّحى‌ ...» كه در اصل «قلاك» بوده است. اگر كاف ذكر ميشد فاصله كه روى الف بود بهم ميخورد. اينجا نيز اختصار حاصل شده.

و امّا لاستهجان: گاهى مفعول را حذف مى‌كنند براى آنكه دلالت بر معنى زشت و ناپسند دارد پس ذكرش سزاوار نيست. مانند كلام عايشه كه گفت «ما رأيت ...» عورت كه مفعول رأيت، ورأى بوده در هردو جا حذف شده است.

و امّا لنكتة اخرى: نكات ديگر حذف مفعول عبارتست از اخفاء آن يا تمكّن از انكار آن. يا تعيّن يا ادعاء تعيّن. يا امثال اين نكات مانند تحقير، تعظيم، اختبار و تنبّه سامع، كه اينها از بحث‌هاى قبل روشن است.

[نكات تقديم مفعول‌]

و تقديم مفعوله: از اينجا وارد بحث تقديم مفعول بر فعل ميشويم و نكات اين تقديم را بيان مى‌كنيم. از شبه مفعول نيز كه جار و مجرور و ظرف و حال و تميز و استثناء است بحث مى‌كنيم. اولين نكته ردّ خطاء در تعيين مفعول است چنانكه در مثال زيدا عرفت است.

مخاطب خيال ميكرد ما انسانى غير از زيد را شناختيم، ولى ما با تقديم‌