گاه اين اغلالِ مانعِ سعادت و صعود، دنباله‌روى از اكثريّت جامعه است.

مى‌گويند:

«جامعه اينگونه است و ما نيز يكى از اعضاى اين جامعه هستيم.»

گاه در عين اين‌كه كار و كردارى مخالف طبع ايشان است، مى‌گويند:

«مى‌ترسيم كه ساز مخالف بزنيم. اگر بر خلاف موج حركت كنيم، انگشت‌نما مى‌شويم و به ما برچسب مى‌زنند.»

با اين وصف، اگر كسى بخواهد به هدايت حقيقى نايل شود، بايد بندگسَل باشد.

/ ب‌

تبعيّت كوركورانه ممنوع!! حتى از ارزش‌هاى دينى‌

گفتنى است: نفس تبعيّت كوركورانه ضدّارزش است؛ حتّى اگر در خصوص ارزش‌هاى دينى باشد! براى مثال: برخى از انسان‌ها نماز مى‌خوانند؛ چون در جامعه‌ى دينى زندگى مى‌كنند و در چنين جامعه‌اى افرادْ عادت به برگزارى نماز دارند. در اين حال اين خطر وجود دارد كه فردْ بدون توجّه به آثار واقعى نماز، تنها با جريان موج حركت كند و به انجامِ صورتِ مناسك دينى تظاهر كند./ ب‌چنين نمازى گرچه رافع تكليف است، ولى معراج روح نيست! چنين فردى كه «ره چنان مى‌رود كه رهروان رفتند» روزى كه جاده‌ى دين را بى‌مسافر بيابد، از ديندارى توبه مى‌كند!/

لزوم تقدّس‌زدايى از نياكان‌

در دعاهاى قرآنى، توصيه شده است كه براى پدران، نياكان و گذشتگان خود استغفار كنيد:

«يَقُولُونَ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلِإِخْوَانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونَا بِالْإِيمَانِ». [1]

مى‌گويند: «پروردگارا! ما و برادران ما را كه در ايمان برما پيشى گرفتند بيامرز، ...»

[1] -/ حشر، 10.