صاحب صحاح اللغه لولب را مستقلا ضبط و تفسير نكرده فقط در ترجمه (لوب) نوشته است: «و امّا المرود فهو الملولب على مفوعل» يعنى ملولب بوزن مفوعل بمعنى ميل سرمه‌دان و امثال آن است. و در ترجمه (فولف) مى‌نويسد «و ممّا جاء على بناء فولف لولب الماء» يعنى لولب آب بوزن فوعل است، بيش از اين لولب را تفسير نمى‌كند، و يك جا آن را بر وزن (فولف) و جاى ديگر هموزن (فوعل) مى‌گويد! بارى نوشته لغت‌نويسان معتبر قديم در تفسير لولب از آن قبيل است كه گفتيم.- امّا معنى اصطلاحى فنّى كلمه كه در رساله حاضر بكار رفته همانست كه از مفاتيح العلوم «اللولب هو الشّي‌ء الملتوى ... الخ» و محيط- المحيط «اللولب آلة من خشب او حديد ... الخ» در متن و حواشى پيش نقل كرديم. و تناسب مجازى ما بين معنى مصطلح با نوشته فيروزآبادى و ساير لغت‌نويسان قديم واضح است.

نسخ كتاب و چگونگى تصحيح‌

مأخذ نگارنده در تصحيح كتاب بحسب ظاهر دو نسخه، و در واقع يك نسخه خطّى منحصر بفرداست كه آن را اصل و اساس كار قرار داده و از آن برمز اختصارى (ص) يعنى نسخه اصل، و از آن ديگر كه مأخذش ظاهرا همين نسخه اصل ما بوده است برمز (خ) عبارت كرده‌ام.

امّا خصوصيّات دو نسخه و چگونگى تصحيح بقرارى است كه ذيلا شرح ميدهم.

1- نسخه (ص)

يعنى نسخه اصل عبارتست از نسخه منحصر بفرد متعلّق بكتابخانه‌