مسأله 10- اگر مخرج غائط را با آب بشويند، بايد چيزى از غائط در آن نماند، ولى باقى ماندن رنگ و بوى آن مانعى ندارد، و اگر در دفعه اول طورى شسته شود كه ذره‌اى از غائط در آن نماند دو مرتبه شستن لازم نيست.

مسأله 11- با سنگ و كلوخ و مانند اينها اگر خشك و پاك باشند مى‌شود مخرج غائط را تطهير كرد، و چنانچه رطوبت كمى داشته باشد كه به مخرج نرسد اشكال ندارد، و اگر به سه مرتبه برطرف نشود بايد آن‌قدر تكرار كرد تا مخرج كاملًا پاكيزه شود، ولى باقى ماندن ذره‌هاى كوچكى كه ديده نمى‌شود اشكال ندارد؛ چنانچه اگر به كمتر از سه مرتبه عين برطرف شود كافى است و تكرار تا سه مرتبه لازم نيست.

مسأله 12- بهتر آن است كه سنگ يا پارچه‌اى كه غائط را با آن برطرف مى‌كنند سه قطعه باشد، هرچند اگر يك قطعه باشد كه سه طرف داشته باشد مانعى ندارد.

مسأله 13- پاك كردن مخرج غائط با چيزى كه احترام آنها لازم است مانند كاغذى كه اسم خدا و پيغمبران و امامان- عليهم الصلاة و السلام- بر آن نوشته شده است حرام است. و بنابر احتياط واجب با استخوان و سرگين هم نبايد مخرج غائط را پاك كرد. اگر كسى با يكى از اينها مخصوصاً استخوان و سرگين، غائط را پاك كند، طهارت حاصل نمى‌شود.

استبراء

مسأله 1- استبراء عمل مستحبى است كه مردها بعد از بيرون آمدن بول انجام مى‌دهند؛ براى آن كه يقين كنند كه بول در مجرا نمانده. و بهترين اقسام آن اين است كه بعد از قطع شدن بول، اگر مخرج غائط نجس شد اول آن را تطهير كنند و بعد سه دفعه با انگشت ميانه دست چپ از مخرج غائط تا بيخ آلت بكشند و بعد شست را روى آلت و انگشت پهلوى شست را زير آن بگذارند و سه مرتبه تا ختنه‌گاه بكشند و پس از آن، سه مرتبه سر آلت را فشار دهند. و فايده آن اين است كه اگر بعد از استبراء آبى‌