مشخصات کتاب فهرست کتاب
«« اولین صفحه    « صفحه قبل       صفحه بعدی »    آخرین صفحه»»
اسم الکتاب: فلسفه اسلامى و اصول ديالك تيك    المؤلف: سبحانی، جعفر    الجزء: ۱    الصفحة: ۲۱   

جهان بينى علمى، جزء شناسى است نه كل شناسى. علم درباره موضوعى كه جزئى از جهان است بحث مى كند و ما را به خصوصيات آن آشنا مى نمايد، در حالى كه فلسفه در باره كل جهان و هستى بحث مى كند و ما را به وضع و قيافه مجموع دستگاه آفرينش آشنا مى سازد.

ابزار علم، از حيث انحصار به تجربه و آزمون، بسيار محدود بوده و هرگز درباره مسائلى كه از قلمرو تجربه و آزمون حسى بيرون است (و قبلاً نمونه هايى از آنها را يادآور شديم) نمى تواند نظر دهد ويكى از دو طرف احتمال را تعيين كند، امّا فلسفه به علت گستردگى كه در ابزار شناخت دارد در باب اينگونه مسائل، نظر مى دهد.

ج: علم از قاطعيت برخوردار نيست

در اين جا فرق سومى نيز ميان علم و فلسفه وجود دارد، و آن اين كه پذيرش بسيارى از فرضيه ها و آزمونها جنبه موقتى دارد ولذا نمى توان نتايج آنها را به عنوان نظريات قطعى تلقى كرد، زيرا همگى شاهديم كه هر روز فرضيه اى جايگزين فرضيه ديگر گشته وبسيارى از تئوريها تحولات جزئى يا اساسى مى يابند. اما مسائل كلى فلسفى از قاطعيت خاصى برخوردار است كه مى تواند تكيه گاه ثابتى براى عقيده ها و ايدئولوژيها قرار گيرد.

به عبارت روشنتر، فرضيه هاى علمى نوعاً به عنوان نظريات موقت پذيرفته مى شوند وجوامع علمى هر چند تا زمان بروز فرضيه كاملتر، با آنها به صورت فرمولهاى علمى رفتار مى كنند، ولى گويى همگى چشم به اين دوخته اند كه تئوريهاى ديگرى جايگزين اين فرضيه ها گردد. به عكس، در نظريات فلسفى چنين انتظارى نيست و هر فيلسوفى نظر خود را به صورت يك نظريه كاملاً


«« اولین صفحه    « صفحه قبل       صفحه بعدی »    آخرین صفحه»»
مشخصات کتاب فهرست کتاب