آنهاست، اشاره مى كنيم:

ويژگى هاى مشترك مكاتب مادّى

1. هستى با مادّه مساوى است

مكتبهاى مادى، وجود و هستى را با ماده وصورت منبسط آن «انرژى»، مساوى و برابر دانسته و مى گويند: در جهانِ عينيت و تحقق، جز ماده چيزى وجود ندارد، و هر چيز غير مادى در نظر آنان با عدم و پوچى مساوى است. اگر اين گروه را مادى و ماديگرا مى گويند، مقصود اين است كه در نظر آنان فقط ماده اصالت دارد و بس، و موجود غير مادى انديشه و پندارى بيش نيست.

انديشه نفى هر نوع موجود غير مادى، چيزى نيست كه صرفاً در سه قرن اخير عنوان شده باشد، بلكه اصولاً مكتبهاى مادى در هر عصرى، روى اين اصل استوار بوده اند وحتى در ميان فلاسفه يونان باستان گويا عناصر بسيار معدودى، به اين انديشه گرايش داشته اند.

ولى بايد توجه داشت كه در تمام نوشته هاى مربوط به اين مكتب يك دليل هم نمى توان بر نفى موجود غير مادى يافت، بلكه غالباً اين گروه اشتباه خود را از دو راه توجيه مى كنند:

1. «نيافتن» را گواه بر «نبودن» مى گيرند ويكى از خطاهاى رايج و مشهور در ميان اين گروه همين اصل بى اساس است كه «عدم الوجدان» را گواه بر «عدم الوجود» و به تعبير روشنتر: نيافتن را دليل بر نبودن مى گيرند!

2. اساس داوريهاى اين گروه را ، تجربه و آزمايش تشكيل مى دهد و هر چيزى كه تجربه حسى از عهده آن برنيايد در نظر آنان، با عدم مساوى است.